DZIADOWISKO
27
październik
fot. Aleksandra Staszczyk, grafika: Małgorzata Piotrowska
: PRZECZYTAJ RECENZJĘ :
DZIADOWISKO
Spektakl wg koncepcji i w reżyserii Anny PIOTROWSKIEJ
na podstawie DZIADÓW, CZ. II, Adama Mickiewicza.
OBSADA
GUŚLARZ UMARŁY, bliższy Szekspirowi. Słychać, iż zginął w młodocianym wieku. Podobno zabił sam siebie. | Daniel Zych,
GUŚLARZ UPIÓR – DUCH PRZEKLĘTY | Kamil Bończyk,
PTASTWO INNE (chór) | Joanna Brodniak, Aleksandra Kępińska, Maria Lenczewska, Sabina Letner, Julia Lewandowska, Aleksandra Łuczka, Ewa Noras, Katarzyna Zioło, gościnnie: Almuth Isa Falter,
PTASTWO NIE-INNE (chór) | artystki zespołu Pieśni i Tańca Śląsk: Matylda Baczewska, Magda Gorczyca, Marta Polak, Dominika Pyka, Agata Szwiec,
SOWA (ptak przynależny PTASTWU) | Anna Olszowska (zespół Śląsk),
dr WIDMO – NIE-UPIÓR – KRUKIEM PODSZYTY | Maciej Kucera (zespół Śląsk),
ZOSIĄ BYŁAM | Renata Tunkel.
——————————————
koncepcja, reżyseria, dramaturgia: Anna Piotrowska
choreografia: Anna Piotrowska, Michaił Zubkow,
kreacja i wykonanie:
artyści teatru Rozbark – Kamil Bończyk, Joanna Brodniak, Aleksandra Kępińska, Maria Lenczewska, Sabina Letner, Julia Lewandowska, Aleksandra Łuczak, Ewa Noras, Katarzyna Zioło, Daniel Zych,
artyści zespołu Pieśni i Tańca Śląsk: Matylda Baczewska, Magda Gorczyca, Marta Polak, Dominika Pyka, Agata Szwiec, śpiew: Anna Olszowska, Maciej Kucera,
gościnnie: Renata Tunkel, Almuth Isa Falter,
asystentura: Alexey Torgunakov,
muzyka: Aleksandra Piotrowska,
reżyseria światła: Paweł Murlik,
scenografia: Anna Piotrowska,
kostiumy: Anna Piotrowska, Adam Królikowski, Atelier Bronisława Cichy,
video: Julia Lewandowska, Anna Piotrowska,
konsultacje z wiersza, praca z głosem: Monika Jakowczuk, Ewa Zug,
koordynator ds. literackich: Anna Duda,
grafika: Małgorzata Piotrowska,
koordynacja i promocja: Anna Berek, Agnieszka Kłosińska, Karolina Staneczek-Pucher, Iwona Tylikowska, Madzia Zbączyniak,
realizacja: Dastin Greczyło, Mateusz Gładysz, Bożenia Pogorzałek, Jakub Ritter, Krzysztof Soszka, Kuba Zapartowicz,
premiera: 9 grudnia 2022, scena Cechownia, Teatr Rozbark, Bytom,
produkcja: Bytomski Teatr Tańca i Ruchu Rozbark,
partner: Zespół Pieśni i Tańca Śląsk im. Stanisława Hadyny.
W tekście wykorzystano fragmenty dramatów Williama Szekspira „Hamlet”, „Romeo i Julia”, „Święto Trzech Króli”, „Wszystko dobre, co się dobrze kończy”, „Namiętny pielgrzym”, „Poskromienie złośnicy” w wersji anglojęzycznej wg South Church School. Tekst „Dziadów” Adama Mickiewicza – tekst w języku polskim na podstawie wydania dostępnego w Bibliotece internetowej Wolne Lektury oraz fragmenty w języku angielskim – w tłumaczeniu własnym artystów.
„DZIADOWISKO” w wykonaniu artystów Bytomskiego Teatru Tańca i Ruchu ROZBARK oraz Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny to zjawISKO sceniczne pełne absurdu i fantazji, widowISKO emocji i ruchu, próba odkrycia romantyzmu w spotkaniu z teatrem tańca. W tym wyjątkowym projekcie, poprzez wykorzystanie różnych form teatralnych i jakości tańca wywiedzionych z dwóch tradycji – klasycznej, ludowej oraz tańca fizycznego, eksperymentalnego – podjęliśmy odważną próbę stworzenia przestrzeni do kreowania nowych wartości i współczesnego widowiska ludycznego. Tak charakterystyczne dla epoki romantyzmu wątki miłości i śmierci czy przenikania się światów (ziemskiego i świata duchów) mieszają się z elementami absurdu, groteski i współczesnej popkultury. Duchy stają się bardzo ludzkie i przeżywają niespełnioną miłość na nowo. Frustrują się, czują gniew i rozpacz. Element ludzki ulega za to odrealnieniu, staje się zaledwie widmem rzeczywistości. W oryginalny, praktycznie nienaruszony, tekst „Dziadów” części II Adama Mickiewicza, wkradają się cytaty i wątki szekspirowskie cytowane w oryginalnej, anglojęzycznej wersji. Zabieramy Was więc w podróż domysłów, przypominającą detektywistyczne śledztwo. Kim są postaci na scenie? W jaki sposób odnoszą się do kanonicznego dzieła, a co mówią nam o dzisiejszej rzeczywistości? Liczne transpozycje i przesunięcia wobec oryginału służą bowiem przede wszystkim wydobyciu z figur obecnych w „Dziadach” rozmaitych napięć, emocji i psychologii postaci. Właśnie dlatego spektakl korzysta z różnych estetyk – od horroru po melancholię, zachęcając widza do własnych odczytań i skojarzeń. Artyści nie koncentrują się więc na wiernym odtworzeniu literackiej wykładni znanego dzieła, choć tekst inspiruje ich w pełni na innym poziomie. W swojej śpiewności, rytmie i mantryczności oddaje w pełni klimat epoki – swoiste „ciało romantyczne”. Jeśli szukać dla niego odpowiednich określeń, powiedzielibyśmy, że symbolizuje odwagę, siłę fantazji, dawanie upustu głęboko skrywanym emocjom, fascynację granicą między życiem a śmiercią. W tym też punkcie spotykamy się z Szekspirem, mistrzem w obserwacji ludzkich namiętności i kreślenia tragicznych scenariuszy. Nieszczęśliwa miłość naznacza całe życie bohaterów, pcha ludzi na krawędź rozpaczy, symbolizuje odwieczny konflikt człowieka z samym sobą i ze światem społecznym. Jednocześnie nie brakuje w jego dramatach humoru i ironii, a przewrotność losu i zwroty akcji pokazują, jak niezmiennie człowiek igra ze swoim losem i jak mało o sobie i innych wie. W „DZIADOWISKU” Guślarz ma swoją drugą twarz – na chwilę widzimy go w roli Romeo, zakochanego bez pamięci w Julii, wybrance odnalezionej pośród Ptastwa. Czy to jego prawdziwe Ja, alter ego, czy może tylko sceniczna figura i fortel sceniczny, jakich również u Szekspira znajdziemy wiele? Ostatecznie dla tych klasycznych dzieł dramaturgicznych scena to życie i na odwrót. Nic zatem nie będzie całkowicie pewne. Takie są też kreacje postaci w tym spektaklu – podszyte skryptami z romantyzmu i Szekspira. Mają za zadanie zaprosić widza w podróż do podświadomości, pogłębienia odczuwania tajemnicy, którą kryje ludzkie życie…i śmierć. A jaki język lepiej odda tak widzianą „rzeczywistość”, jak nie język tańca właśnie? Tak ostatecznie widział też swoje dzieło i rolę dramatu, sam Adam Mickiewicz: „W dramacie poezja przechodzi w działanie wobec widzów. (…) Przeznaczeniem tej sztuki jest pobudzać, a raczej, jeśli wolno się tak wyrazić, zniewalać do działania duchy opieszałe”*. „DZIADOWISKO” to scena przypominająca wielką piaskownicę. Aktorzy grają w niej w mroczną „zabawę w śmierć”, która „zniewala duchy opieszałe” i zmusza je do działania wobec siebie i widza. Zapraszamy do zabawy!
*A. Mickiewicz: Literatura słowiańska, kurs III, przeł. L. Płoszewski. W: Dzieła, t. 11, s. 116-117. Za: J. Skuczyński: Podstawy obrzędowe a przestrzeń teatralna w „Dziadach”. W: „Pamiętnik Literacki” 1988, LXXIX, z. 2, s. 8.
fot. Aleksandra Staszczyk, koncepcja sesji Anna Piotrowska
galeria zdjęć ze spektaklu: Jola Staszczyk
